Zijn mensen gemaakt voor melk?

Tot ongeveer tienduizend jaar geleden kon geen volwassen mens grote hoeveelheden koemelk goed verdragen. Dat kwam omdat we na onze zuigelingentijd (drie jaar) nog maar weinig ‘lactase’ aanmaakten. Dit enzym is nodig om het melksuiker lactose af te breken. Als we veel melk dronken, dan kregen we buikkrampen. Voor driekwart van de wereldbevolking geldt dit nog steeds. Zij zijn vaak lactose-intolerant.

Het melkgen

In Nederland en de rest van Europa ligt het echter heel anders. Ongeveer 95 procent van de Nederlanders blijft ook na het derde levensjaar genoeg lactase aanmaken. Dat komt omdat we genetisch anders zijn. We hebben het ‘melkgen’.

Mens gemaakt voor melk?

Ongeveer tienduizend jaar geleden veranderde er iets in het DNA van onze voorouders, waardoor ze een leven lang alle waardevolle voedingstoffen uit melk konden halen. Dit viel samen met het begin van de landbouw. Mensen gingen in groepen samenwonen, verbouwden hun eten en werden veehouders. Mensen die melk konden drinken, hadden een evolutionair voordeel en kregen meer kinderen. En zo verspreide dit gen zich over een deel van de wereldbevolking.

Generaties lang koemelk

In bevolkingsgroepen die al driehonderd generaties lang koemelk drinken, heeft ongeveer 95 procent deze mutatie. Dit geldt ook voor Nederland. In andere delen van de wereld ligt het anders. In Azië, grote delen van Afrika en in Zuid-Amerika wonen meer mensen die dit gen niet hebben.

Lactose-intolerant?

Zelfs als je het melkgen niet hebt en als je lactose-intolerant bent, kun je sommige zuivelproducten eten. Nederlandse harde kaas bevat bijvoorbeeld amper lactose. Ook yoghurt heeft een lager gehalte lactose en kan door veel mensen met een vorm van lactose-intolerantie worden gegeten. De yoghurtbacteriën helpen namelijk mee bij de vertering van lactose in de darmen. Bovendien is er lactosevrije melk.