Rauwe melk is pure, onbewerkte melk, dat je bij sommige boerderijen rechtstreeks kunt kopen. Volgens sommigen is rauwe melk een soort superfood. Volgens anderen is het juist levensgevaarlijk. Hoe zit het nu echt? Is rauwe melk gezond of juist niet?
Is rauwe melk gezond? De voor- én nadelen
Wat is rauwe melk?
Rauwe melk is echt verse melk die rechtstreeks uit de uier van de koe komt en niet is verhit of op enige andere manier is bewerkt. Puur natuur, dus. Dat heeft voordelen. Zo bevat rauwe melk meer natuurlijke antilichamen, eiwitten en bacteriën dan gepasteuriseerde melk. Voorstanders vinden dit soort ongepasteuriseerde melk gezonder, schoner en lekkerder. Maar volgens tegenstanders kan het juist levensgevaarlijk zijn, omdat in rauwe melk ook schadelijke bacteriën kunnen voorkomen, die je doodziek kunnen maken.
De smaak is zowel het grootste voordeel als het grootste nadeel van rauwe melk.
De voordelen van rauwe melk
Volgens melksommelier Bas de Groot (écht een kenner van de smaak van rauwe melk) is de smaak het grootste voordeel van rauwe melk. “Er zit gewoon veel meer smaak in”, zegt hij enthousiast. “Alle melk, dus ook de lang houdbare melk in de supermarkt heeft twee smaken. Een eerste smaak, die proef je zodra de melk in je mond komt, en een afdronk. Zeg maar: de nasmaak. Rauwe melk heeft tussen die twee smaken in soms nog wel twee of drie andere smaken. Het is als een glas goede wijn: er gebeurt van alles en nog wat in je mond. Persoonlijk vind ik dat fascinerend.”
Het komt rechtstreeks bij de boer vandaan
Het bijzonder aan echt verse melk is dat het rechtstreeks bij de boer vandaan komt. “Als je verschillende rauwe melken van verschillende boeren achter elkaar proeft, dan merk je ineens dat de smaken heel anders kunnen zijn. Dat komt omdat de melk van verschillende koeienrassen komen, maar ook omdat ze bijvoorbeeld iets ander voer krijgen. Je proeft als het ware de grondsoort waarop het grasland groeit.”
Is rauwe melk lekker
Maar die smaak is meteen ook een van de grootste nadelen van rauwe melk, vindt Bas. “Lang niet iedereen houdt van die extra smaak. Gewone melk in een pak uit de supermarkt is verhit, gemengd met heel veel andere melk en gehomogeniseerd. Dat laatste betekent dat de vetbolletjes in de melk heel klein worden gemaakt, zodat het een egale structuur krijgt. Daardoor is die melk wat smaak betreft vlak en voorspelbaar. En dat is precies wat veel mensen juist wel prettig vinden. Ik vind dat jammer. Onbekend maakt onbemind. Je kunt die extra smaken namelijk wel leren waarderen.”
Rauwe melk bevat meer goede bacteriën, maar ook meer slechte bacteriën die je ziek kunnen maken
Rauwe melk goed voor darmflora?
Veel mensen zeggen dat rauwe melk gezonder is dan ‘gewone’ melk, onder andere omdat het goed zou zijn voor je darmflora (je microbioom). Bas weet dat nog niet zo zeker. “Het is een feit dat er meer antilichamen, goede bacteriën en andere goede stoffen in rauwe melk zitten”, vertelt hij. “En ik hoor vaak dat mensen die niet zo goed tegen normale melk kunnen rauwe melk beter kunnen verteren. Maar om nu te zeggen dat het daarom ook gezonder is, dat vind ik lastig.”
‘Rauwe melk helpt bij allergieën’
Rauwe melk zou een positief effect hebben bij allergieën, blijkt uit onderzoek. Maar omdat er helaas niet veel ander onderzoek gedaan wordt naar de gezondheidsvoordelen van rauwe melk, is er geen doorslaggevend wetenschappelijk bewijs dat die extra stoffen in rauwe melk ook echt gezondheid bevorderend zijn.
Ook slechte bacteriën
Rauwe melk verkopen mag in Nederland, maar dat is wel aan regels gebonden. Je mag het alleen bij een boer kopen en alleen rechtstreeks uit een melktank. Dus niet voorverpakt in een fles. Bovendien moet de boer de consument vertellen dat de melk verhit moet worden voor consumptie. En dat is niet zonder reden! In rauwe melk kunnen ook ziekteverwekkende bacteriën voorkomen. Met name Campylobacter, Salmonella, en Shiga toxine-producerende Escherichia coli kunnen je behoorlijk ziek maken. Ook de listeria-bacterie kan gevaarlijk zijn. Met name voor zwangere vrouwen. Dat is dus ook precies de reden dat alle melk die je in de winkel kunt kopen, is gepasteuriseerd of gesteriliseerd. Door die maatregel is melk een heel veilig product.
Reële risico’s bij drinken van rauwe melk
Bas kent de risico’s van rauwe melk. “Ze zijn ook niet te ontkennen. Er kunnen hele verkeerde bacteriën in rauwe melk voorkomen. Toch geef ik ook mijn eigen jonge kinderen vaak rauwe melk te drinken. Ik heb nu al zoveel rauwe melk gedronken, dat ik erop vertrouw dat ik ‘foute’ melk zal herkennen als ik het tegenkom. Dat is trouwens geen enkele garantie. Dat weet ik zelf ook wel. Feit is en blijft, als je heel jong bent, ziek of oud, dan kan rauwe melk je echt levensbedreigend ziek maken.”
Je mag rauwe melk kopen, maar alleen op voorwaarde dat je het verhit voor gebruik.
Rauwe melk kopen?
Wil je rauwe melk toch een keer proberen, dan kan Bas je wel een aantal goede tips meegeven. “Realiseer je ten eerste dat je zelf mede verantwoordelijk bent voor je gezondheid. Je kunt rauwe melk niet in een verpakking kopen. Je moet dus zelf flessen meenemen, of flessen in bruikleen nemen van de boer. Zorg dat die flessen schoon zijn! Ook de doppen! En zorg ervoor dat de melk goed gekoeld blijft. Neem dus een koelbox mee en doe de flessen thuis meteen in de koelkast.”
Het is dus voor eigen risico
Rauwe melk drink je dus op eigen risico. “En dat zal altijd wel zo blijven”, denkt Bas. “Maar wat betreft regelgeving kan het mij betreft nog wel veel beter. In Duitsland zijn de regels strenger voor de productie en distributie van rauwe melk. Het risico op besmettingen is daardoor ook veel lager. Het gevolg is wel dat je in Duitsland rauwe melk gewoon in een fles kunt kopen. In Nederland zouden we eigenlijk ook naar zo’n systeem toe moeten. Ik vind het namelijk niet meer van deze tijd dat de overheid dergelijke producten verbiedt. Wat mij betreft moet je als consument zelf kunnen bepalen wat je wel en niet wilt eten of drinken.”
Conclusie: is rauwe melk gezond?
Rauwe melk heeft voordelen én nadelen. Er zitten weliswaar meer goede bacteriën in, maar tegelijkertijd is de kans om ziek te worden van rauwe melk ook reëel. Wat betreft smaak is rauwe melk een belevenis, als de kenners mag geloven. Dat is het proberen waard, maar Als je ziek, zwak, zwanger, heel jong of heel oud bent, dan moet je dat risico zeker niet nemen.
Comments
Neem elke week twee liter rauwe melk mee en maak dikke rijst en gorte pap heerlijk je voelt het smelten op je tong heerlijk. Ik ben meer van een lekkere bord biest ik ben een lekker bek pannenkoeken heerlijk proberen maar groet eildert
Dank voor dit eerlijke artikel!
Neem elke week twee liter rauwe melk bij de boer mee voor dikke rijst of gorte pap mee te maken heerlijk. Wat ik nog liever heb is biest rauw melk kan geen kwaad lekker op drinken. Nooit geen last van deze lekkernijen.
Om de 2 dagen haal ik 2 liter bij de boer,heerlijk voor de Brinta of lekker chocomelk.,gewoon drinken deden ze vroeger ook
ik ben 71 jaar oud en heb deze week vorige week melk bij de boer gekocht.
nu zeggen ze dat ik het moet koken maar hoe doe ik dat moet het even borrelen of het heet laten worden. En word de smaak dan anders?
Author
Het is inderdaad altijd verstandig om rauwe melk flink te verhitten voor consumptie. Laten borrelen dus!
Flink verhitten? Pasteuriseren gebeurt -redelijk kort- op 72 graden. Niks ‘lekker borrelen’ (=koken) dus! Met koken kook je juist alle gezonds eruit.
Mijn (misschien niet zo mainstream en onpopulaire) mening is: gewoon lekker gebruiken!
Je kunt het pasteuriseren door te verhitten tot 72 graden, voor tenminste 15 seconden. Laat je de melk koken dan is het ssteriliseren.
Opmerkelijk toch, dat dingen die 150 jaar geleden niet eens bestonden, zoals soja olie, margarine, e-nummers, aspartaam en hfc (high fructose cornsyrup) en die nu in vrijwel ieder ‘voedingsmiddel’ in de supermarkt te vinden zijn, dat die kunstmatige, nieuwe dingen volgens overheden, doktoren en instituten, he-le-maal niet schadelijk zijn, zelfs gezónd, maar dat natuurlijke voeding die de mensheid al duizenden jaren in goede gezondheid hebben gegeten zoals rauwe melk, eieren, vlees en dierlijke vetten, ineens wel een héél erg gevaarlijk kunnen zijn!
Ongepastureerde melk die men (opzettelijk) zuur liet worden werd in Engelstalige landen ‘clabber’ genoemd, en werd vaak als ontbijt gegeten:
https://en.wikipedia.org/wiki/Clabber_(food)
Precies! Het grote geld (gepasteuriseerde melk verkoopt makkelijker in grote hoeveelheden), de mafia van big Pharma, ongelooflijk dat mensen dat niet doorzien en hun toevlucht zoeken in allemaal synthetische rotzooi en medicijnen terwijl de natuur heel veel voor ons geregeld heeft. Tsja…
Het gevaar van rauwe melk zit hem in massaproductie in slechte omstandigheden. Lopen de dieren in hun eigen vuil dan is bijvoorbeeld de kans op e-coli door sporen van poep op de uier groot. Heb je je eigen koe dan heb je hier natuurlijk veel meer controle op.
Dus dit is precies mijn gedachte!
Precies dat denk ik ook . Allees wat te gezond is is natuurlijk niet goed voor de big Pharma biznes. Maar all die nummers en zoetstoffen 0% suiker dat moeten we volgens hun innemen. Waar komt de kanker vandaan?
Ben hier op vakantie in Friesland en daar konden we rauwe melk bij de boer aan de overkant kopen. We hadden nog nooit rauwe melk gedronken en nu maar gehaald. Was spannend de 1e slok want ik had verhalen gehoord dat het smerig was. Maar man wat was dat lekker! 2 dagen later lieten wij onze melkkan weer vullen. We gaan thuis straks ook een boer in de buurt zoeken want dit gaan we zeker missen!
Ik heb het geluk dat ik sinds 5 jaar nagenoeg naast een veeboer woon. Ik koop daar heel vaak rauwe melk. Op advies van een neef van mij, pasteuriseer ik nu zelf deze melk. Dat moet gedurende 20 seconden op 72 graden verwarmd worden. De melk blijft daarna in de koelkast nu minstens 10 dagen goed. Voorheen kookte ik de melk volledig en dan komt er een dik vel op. Pure room dus. Vele schuwen daarvan maar voor mij is het een gebakje. Toch kan ik het niet laten om de melk te drinken als ik het net opgehaald heb. De melk is dan ca. 30 graden en ook heerlijk romig. Niet zo raar want het komt net uit de uier.
Als de de rauwe melk zelf pasteuriseert, smaakt die dan wezenlijk anders dan bv volle melk uit de supermarkt?
Mijn moeder kocht vroeger vaak een emmer melk bij de boer. Die werd een nacht in de garage gezet en daarna afgeroomd. Zo hadden we ook slagroom. Of de melk daarna gepasteuriseerd werd kan ik me niet herinneren. Zowel de melk als de room hadden een beetje een stal-achtige smaak die we wel konden waarderen.
Ik drink, na een jeugd van houdbare melk, nu al 27 jaar rauwe melk. Na het leren kennen van mijn huidige vrouw (boerendochter) overgestapt naar het drinken ervan. Niet koken, maar wel er voor zorgen dat de voorraad in de koelkast (6 graden) binnen vijf dagen op is. Heerlijk. Als ik nu houdbare melk drink, ga ik bijna over mijn nek, wat een verschil. En, nog nooit ziek geweest van de melk. Al heb ik wel een sterke maag.
Er was een professor in de scheikunde uit Groningen, die zei: Wanneer je rauwe melk drinkt hoef je nooit naar de dokter, daar zit alles in wat een mens nodig heeft.
Dat vind ik wel een erg boute stelling en niet echt verantwoord, Jason. Rauwe melk is superlekker en je krijgt meer anti-stoffen binnen tegen van alles en nog wat, maar je kúnt er onder bepaalde omstandigheden ook gewoon ziek van worden, vooral kleine en grote Mensen met een zwak gestel….
Prachtig artikel over rauwe melk en geweldige reacties van jullie allemaal!
Kan er iemand iets “zinnigs” zeggen over het (briljante?) idee om Yakult (L.casei Shirata) aan een fles rauwe melk toe te voegen met het oog op vermenigvuldiging van het aantal lactobacillen?!
Is het nog zinvol om Kefir bij de discussie’s in te brengen?
Agh drink elke dag een liter melk weg van.t boertie soms.wel 2. Al 30 jaar lang nooit ziek.geweest heerlijk vooral de roomkraag